Jilet keskinliğinde ve fokusun adeta tereyağı gibi eriyerek değiştiği portre fotoğrafları çekebilmek için hızlı prime lensler kullanmak bağımlılık yapan (ve pahalı) bir alışkanlık.
Belki 85mm f/1.8’den 85mm f/1.4’e sıçramak kağıt üstünde minör bir değişiklik gibi gözüküyor olsa da bu iki lensi de kullanmış kişiler aradaki farkın hiç de az olmadığını fark edeceklerdir. Bu makalede iddialı portre fotoğrafları çekmek üzere dizayn edilmiş A sınıf prime lenslerin genel özelliklerinden bahsediyor olacağız. İlerlemeden cüzdanlarınızı saklayın deriz.
Portre lens terimi, odak uzaklığı 50mm ile 135mm arasına denk düşen prime lensler için kullanılır. Tabii 50mm’den daha geniş ve 135mm’den daha yakın lensler ile de harika portreler çekebilirsiniz ama yüz ile vücudun “doğal” bir şekilde işlenebilmesi için ideal aralık bunlar olarak kabul edilmektedir.
Yine aynı şekilde, hızlı lens demek f/0.95’ten f/1.8’e olan diyafram aralığı demektir. Tabii, yavaş lensler ile de mükemmel portreler elde edebilirsiniz; fakat o başka bir makalenin konusu.
Belirtmek gerekiyor ki makaledeki görseller Sony FE 85mm f/1.4 GM ya da 135mm f/1.8 GM lensler ile çekildiler.
Nasıl zoom lens ile prime lens arasındaki fark hissediliyorsa, nispeten daha düşük kalite bir prime lens ile yüksek kalite bir prime lens arasındaki fark hissedilir. Yüksek kalite lensler diğerlerinde olmayan önemli optik ve arayüz özelliklerine sahiplerdir.
Lens elemanları daha büyüktür, dizaynları daha karmaşık ve kaplamaları daha gelişmiştir. Bu sayede görüntüde daha az bozulma yapar, keskin görüntü işler ve pürüzsüz odak geçişleri sağlarlar. Bu özellikler, günlük kullanım için hantal ve ağır, stüdyo çekimleri için daha elverişli bir gövde ile beraber gelir.
İronik olarak birçok fotoğrafçı hızlı prime lenslerin bokeh kalitesini (fokus dışı alanların işlenmesi) en az keskinlik kalitesi kadar beğenir. Hiçbir yüksek kalite prime lens, bokeh kalitesinin sorgulanmasından muaf değildir. Bu durum, aslında bazı çevrelerde tartışmalı olsa da, hızlı lenslerin maksimum diyaframda kullanılarak konu dışı tüm alanların odak dışı bırakılarak öznenin çevresinden tamamen izole edilmesi ekolünden faydalanmaktadır.
Eğer hedefiniz oldukça dar alan derinliği ile çalışmaksa lensiniz ne kadar hızlı olursa o kadar iyi olur. Ama öte yandan da köşeden köşeye en iyi keskinliği veren; bir lensin “tatlı noktası”nın maksimum diyaframından 2,5-3 stop daha düşük diyafram değeri olduğunu belirtmekte fayda var. (Maksimum diyafram ile mi yoksa daha kısık bir diyafram değeri ile mi çalışmak gerektiğini tartışan bir yazı.)
Hızlı lens kullanmanın bir sebebi de düşük ışıklı ortamlarda çekim yapma becerinizi arttırmasıdır. Hızlı lensler, (shutterdan kaynaklı) kamera sallantısı ve (iso’dan kaynaklı) gürültüsü riskini azaltarak bir ya da iki stop daha fazla ışık alabilmeye yararlar. Unutmayın, bunlar genellikle ağır lensler olduğu için görüntü kalitesinden ödün vermemek için elde çekim yaparken hangi deklanşör hızını kullandığınıza dikkat etmeniz gerekir.
Optik yükseltmelerin yanı sıra en üst seviye prime lensler daha gelişmiş bir dizayna sahiptir. Bu lensler profesyoneller için yapılmıştır ve set hayatının tüm kötü koşulları göze alınmıştır. Zor eskiyen, dayanıklı, farklı hava durumları göz önüne alınmış, koruyucu tabakalar içeren bir yapıya sahiptirler. Fiziksel yapılarının ötesinde birçok lens üzeri kontroller içerir. Atanabilir düğmeler, size çekimlerde çok büyük kolaylık sağlayabilir. Manuel ve oto fokus arasında geçiş yaparak fokus stratejinizi kolayca belirleyebilirsiniz. Bu özellikle dar alan derinliğine sahip portreler yaparken oldukça işinize yarar.
Sadece portre lenslerde olmamakla birlikte, birçok gelişmiş prime lens, video çekerken hata imkanı doğurmamak amacıyla, kitlenebilir diyafram halkasına sahiptir. En son olarak bazılarının kendi dijital ekranları ya da atanabilir kontrol halkaları vardır. Bu tarz lensler güncellenebilir bir yazılım ile kameranız ile iletişimde bulunurlar. Yeni bir lens aldığınızda güncelleme versiyonlarına bakmak iyi bir fikirdir. Kullanmaya başlamadan önce herhangi bir bug düzeltmesi, ya da yeni bir özellik varsa edinmiş olursunuz. Örneğin, eğer dar alan derinliğine sahip portreler çekmeyi planlıyorsanız özne tanımlama sisteminin ya da Efe-AF özelliğinin en son özelliğine sahip olarak bu çekimleri yapmak, “harika bir çekim” ile “neredeyse harika bir çekim” arasındaki farkı belirleyecek olan faktör olabilir.
Piyasadaki bazı üst düzey prime lensleri aşağıdaki linklerden inceleyebilirsiniz.
- Fujifilm 16mm f/1.4 Lens (X)
- Fujifilm 23mm f/1.4 Lens (X)
- Sony 14mm f/1.8 GM Lens
- Sony 24mm f/1.4 GM Lens
- Sony 35mm f/1.4 GM Lens
- Sony 50mm f/1.2 GM Lens
- Sony 85mm f/1.4 GM Lens
- Sigma Art Lens Seti
Kaynak: BNH
