Senaryo yazmak, bir senaryoyu çekmek kadar zor. Yazılan her karakterin, her olayın, her mekanın kendine has özelliği olması gerekiyor. Karakterlerin geçmişleri ve gelecekleri, konuşma şekilleri, hissettikleri ve yaptıkları hikayenin en önemli parçalarındandır. Eğer filminiz/diziniz farklı karakterler üzerinden ilerleyen bir hikaye ise o karakterlerin seyirciyle bağ kurabileceği bir alt yapı olması gerekiyor.
Hikayenin bütününü bozmayan, derinliği ve kendine has özellikleri olan karakterler oluşturmak senaryonun en önemli parçalarından biri. Bu yüzden karakter oluşturmanın ne demek olduğunu ve nasıl yapılması gerektiğini irdelememiz gerekir.
İnandırıcı Karakterler Oluşturmanın 5 Adımı
- Karakterinizin Motivasyonunu Kapsamlı Bir Şekilde Belirleyin
Kurgusal bir karakter oluştururken ilk sormanız gerek sorulardan birisi “Bu karakter ne istiyor?” sorusudur. İyi yazılan karakterlerin kesin istekleri, yaşanan olaylar ve gerçeklikten dolayı ihtiyaçları vardır. Seyircinin gerçek hayatla bağdaştırabileceği bir karakter oluşturabilmek için doğru bir yoldan karakterinize amaç vermeli ve onun hareket motivasyonunu oluşturmalısınız. Bu motivasyon sayesinde olay örgünüzü bu karakterin etrafında yaratabilir ve yardımcı karakterleri de bu olay örgüsünde ana karakterinize dahil edebilirsiniz.
- Karakterinizin Ana Çatışmasını Belirleyin
Karakterinizin ana amacını belirledikten sonra o amaca ulaşmak için kendi içlerinde ve dış etkenler ile yaşayacakları çatışmaları oluşturabilirsiniz. Karakteriniz kendi içinde travmalara sahip olabilir ve kendisini geliştirmek için bu travmaların üstesinden gelmeyi öğrenebilir. Bu süreç onun için çatışma oluşturabilir. Ya da ona haksızlık eden şirketi satın almayı amaçlayarak daha hızlı para kazanmayı ve hızlı intikam almayı amaçlayan karakteriniz banka soyabilir ve bu süreçte dış çatışmalarla karşılaşabilir.
- Karakterinizin Hikayedeki Yolculuğunda Ne Kadar Değişeceğini Belirleyin
Bazı karakterler hikaye boyunca değişmez ve gelişmez. Bu karakterler “Statik Karakter”lerdir. Bu karakterler belli bir arketipe (kalıba) oturtulmuş karakterlerdir ve hikaye boyunca fikirlerinden ve yaptıklarından vazgeçmezler.
Hikayenin başından sonun düşüncelerinde, hareketlerinde değişikliğe uğrayan karakterler “Dinamik Karakter”lerdir. Ana karakterler (istisnalar olabilir) dinamik karakterlerdir.
- Karakterinizin Özgeçmişini Geliştirin
İlginç karakterler oluşturmak için o karakterin geçmişini tamamıyla geliştirmek gerekir. Karakterin tüm geçmişine değinmeyecek hatta hiç değinmeyecek olsanız bile özgün karakterler oluşturmanız ve yazdığınız karakterler arasında farklılıklar olması için önemli bir adımdır.
- Karakterinizin Görüntüsünü Üstünkörü Bir Şekilde Belirleyin
Sonunda karakterinizin neye benzediğiyle ve yarattığınız dünyada nasıl hareket edeceğiyle ilgili kafanızda iyi bir görsel oluşturmalısınız. Karakterinizin neye benzeyeceğini hayal edebilmek için sokakta yürüyen insanları incelemek iyi bir taktiktir. Seyircilerinizle daha hızlı bağ kurabilmek için vücut dili gibi bazı detayları gözlemleyebilmelisiniz.
Judd Apatow’dan Karakter Geliştirmek İçin 6 Tavsiye
Yönetmen ve stand-up komedyeni olan Judd Apatow, kendi ününü güçlü, kopuk olmayan ve eğlenceli karakterler yazarak elde etti. Kendi senaryolarında kullandığı 6 ipucunu kendi karakter oluşturma sürecinizde kullanabilirsiniz.
- Yazdığınız Kişilerin Nasıl Karakterler Olduğunu Düşünün
Kişisel gelişim kitapları ile araştırmalar yapın. Belki de yazdığınız karakterlerden mükemmeliyetçi, depresyonla savaşan kaygılı ya da sağlıksız bir ilişkide bağımlı kişiliğe sahip. Karakterinizle alakalı kişisel gelişim kitapları okuyabilirsiniz. Karakterinizi sinirlendiren şey ne? Harekete geçiren şey ne?
- Karakterinizin Psikolojisini Analiz Edin
Kişisel gelişim kitaplarının yardımıyla insanların neyi neden yaptığını anlamlandırabilirsiniz. Bu araştırma ve anlamlandırmalar sonucu karakterinizin psikolojik yapısını anlamlı bir şekilde temellendirebilirsiniz.
- Karakter Gelişim Süreciyle Aktif Bir Şekilde Meşgul Olun
Karakterinizin kim olduğunu düşünmekten vazgeçmeyin. Karakterinizi kanlı canlı bir hale getirmek için zaman harcayın, onun geçmişini düşünün. Televizyon için bir iş yapacaksanız karakterinizin geçmişi daha çok işinize yarayacaktır.
- Dinamik Karakter Eşleşmeleri Yaratın
Karakterler yaratırken dinamik karakterlerinizin çatışmasını sağlayın. Kişilikleri birbiriyle çatışan karakterlerin yüzleşmeleri önemli ve eğlencelidir. Judd, karakterlerinize güçlü bir tanıtım yapmanızı öneriyor.
- Özgeçmiş Yaratın
Hikayenizdeki tüm önemli/ana karakterlere detaylı geçmiş yazın. Kendinize karakterlerle ilgili “Psikolojik temellerini oluşturan şeyler neler?” , “Nereden geliyorlar?” , “O anki tavırları neden öyle? Neden böyle davranıyorlar?” , “Ne istiyorlar?” gibi sorular sorun. Ne kadar detay olursa sizin için o kadar iyi. Sonrasında ilk taslağınızda neler yazdığınıza bakın ve detaylar ile karakterler arası nasıl bir ilişki kurulabileceğini görün.
- İlk Taslağınızdan Üç Karakter Seçerek Onları Nasıl Tanıtacağınızı Analiz Edin
Bunlar karakterlerinizi tanıtmak için en güçlü seçenekleriniz mı? Elinizdeki sahneleri, karakterlerin farklı kişiliklerini ve mizah anlayışlarını en etkili şekilde vurgulayacak haliyle yeniden yazın, kendinize meydan okuyun.
Dee Rees’in Tüyoları
Peki karakteri oluşturduk ama senarist olarak karakterimize neyi yansıtmamalıyız. Apatow’dan farklı bir yazarın tavsiyelerine bakalım şimdi. Dee Rees, yönetmen ve yazar olarak inandırıcı karakterler geliştirmek için 3 tüyo veriyor.
- İmalı Diyaloglar Gerçeğe Daha Yakındır
Çoğu insan, söylemek istediklerini direkt olarak söyleyemiyor ve imalar üzerinden anlaşılmayı bekliyor. Bu yüzden karakterlerin söylemek istediklerini 3 aşama geriden takip etmek gerektiğini savunuyor Rees. “Seni seviyorum.” demek için “Parfümün güzel kokuyor.” demek gibi. Öncelikle övgülerle konuya girip karşılığında ne aldığımızı gözlemleyerek asıl söylemek istediğimize adım adım ilerliyoruz.
- Kendi Söylemek İstediklerini Değil Karakterin Söylemek İstediklerini Yaz
İlk defa senaryo yazan kişiler kendi düşüncelerini karakterlere yansıtıyor ve aslında yarattığı karakter kendi yansıması olabiliyor. Bunu yapmamaya dikkat edin çünkü sizin yarattığınız karakterler birbirinden farklı olmalı, çatışmalı. Siz kendinizi yansıttığınız sürece tüm karakterler birbirinin kopyası olur. Bir yazar olarak kendi yaşadıklarınızdan, gördüklerinizden, deneyimlediklerinizden besleniyor olabilirsiniz fakat sadece kendi yaşadıklarınızı değil gözlemlediğiniz çevreyi de karakter geliştirmede kullanmanız gerekir. Dee Rees, karakterinizin dünyasını ve sınırlarını belirleyip sevdiği, sevmediği, affedeceği, sinirleneceği konuları öngördüğünüzde kendi cümleleriyle konuşabileceğini savunuyor.
- Görselin Gücünü Karakterin İçin Kullan
Açılış sahneleri karakterleri seyirciye tanıtır. Yükseliş ve düşüşler karakterin tepkilerini ortaya çıkarır. Karakterin sadece varoluşu değil, filmde kullanılan görsellerin de karakterin gelişiminde destekçi olması önemlidir.
Herkesin senaryo yazma, hikayeyi oluşturma ya da hayalini kurma şekli çok farklı. Sizin için uygun olan tüm maddeleri, belki de kendi yöntemlerinizi uygulamanız her zaman sizi ve senaryolarınızı geliştirecektir.
Kaynaklar: NoFilmSchool, MasterClass
