Temel aydınlatma tekniklerini gözden geçirerek sinematik görüntü nedir ve doğru ışıklandırma ile sinematik bir görüntü nasıl elde edebiliriz birlikte bakalım.
Filmlerde Sinematik Işıklandırma
Bir sahneyi aydınlatmanın ve kullanılacak ışık ekipmanını seçmenin birçok yolu var. Bunlardan bazıları:
- Sahnedeki hangi öğelerin öne çıkarılmak istendiği,
- Sahneyi kimin gözünden ya da hangi açıdan gördüğümüz,
- Sahnedeki karakterlerin ya da eşyaların birbirlerinden nasıl ayrıştığı,
- Işığın sertliği ve rengiyle hangi duygunun verilmek istendiğidir.
Yukarıdaki kararlar verildiğinde, teknik olarak ışıklandırma ve ekipman seçimi yapılarak, ışıklandırma anlamında istenen görüntü ve efekt elde edilebilir.
Temel Işıklandırma: 3 Noktalı Işık Kurulumu
En temel ışıklandırma tekniği olan 3 noktalı aydınlatmada, 3 farklı açıdan objeyi ya da kişiyi aydınlatmak, onları arka plandan ayırarak duruşlarına ve şekillerine netlik kazandırmayı sağlar. Bunu yapabilmek için ışıkların genelde önden, yandan ve arkadan özneyi aydınlatması gerekir.
Ana Işık
Bir karedeki en güçlü ışık kaynağına Ana Işık (Key Light) denir. Kişiyi ya da nesneyi en çok aydınlatan ışıktır.
Dolgu Işığı
Dolgu Işığı (Fill Light) karedeki gölgeleri doldurmak için kullanılan ışık kaynaklarıdır. Ana ışıktan kaynaklanan gölgeleri yumuşatmak ve doldurmak için etkilidirler.
Arka Işık
Arka Işık (Back Light) genelde öznenin şeklini belirginleştirmek için kullanılır. Çoğunlukla daha üst açıdan aşıya doğru yakılır.
Yumuşak Işıklandırma
Sahnede nasıl bir duygu verilmek istendiği, ışıklandırmanın ne kadar sert ya da yumuşak olacağını direk olarak etkiler. Işığın yumuşaklığı; ışık kaynağının büyüklüğü, gücü ve karede ne kadar gölge yarattığıyla ilgilidir.
Yüksek Ana Işık
Bu efekt ana ışığın yükseltilip, bolca dolgu ışığıyla desteklenerek neredeyse hiç gölgesiz bir sahne oluşturmak için kullanılır. Daha aydınlık ve dengeli bir görüntü elde etmek için tercih edilir.
Difüze Edilmiş Tepe Işıklandırması
Difüzyon kullanarak ışık kaynağı yumuşatılır. Bu teknik yakın plan çekimlerinde çokça tercih edilir.
Sert Işıklandırma
Daha küçük ışık kaynakları, ya da sert güneş ışığı gölgeleri artırır. Genellikle, klasik ışıklandırmalarda bundan kaçınılır. Sert ışıklandırmalar dramatik bir efekt elde etmek için kullanılır.
Yumuşak Dolgu Işığyla Verilen Kontür Işığı
Bu teknikte, ana ışık öznenin yan tarafını aydınlatır. Daha yumuşak dolgu ışıklarıyla da diğer taraf desteklenir.
Alt Açıdan Yakılan Ana Işık
Bu teknikte ise ana ışık daha alt açıdan verilir ve dolgu ışıkları elimine edilerek gölgeli bir görüntü elde edilir. Gergin, tedirgin ya da korku öğelerinin yüksek olduğu sahnelerde tercih edilir.
Gerekçeli Işıklandırma ve Pratik Işık
Işık düzeni kurulacağı zaman, görüntü yönetmenleri şu soruları sorar: “Bu sahnede ışık kaynağı ne ve ışık nereden geliyor?” Bu sorulara verilen cevaplara göre ışık kaynakları ve yerleri belirlenir. Gerekçeli aydınlatma, sahnede yer alan ışık kaynaklarının taklit edilmesine verilen addır.
Bir sahnede halihazırda var olan ışık kaynaklarına ise pratik ışıklar denir. Pratik ışıklar kullanılarak kurulan ışıklandırma düzeni görüntüdeki ışık efektini güçlendirir.
Doğal Işık
Doğal aydınlatma, gün ışığının mekanı aydınlatmasına verilen addır. Doğal ışık, ek ışık kaynaklarıyla desteklenebilir ya da flag ve reflektör kullanımlarıyla şekillendirilebilir.
Doğal ışık kullanılacağı zaman ilk adım çekim yapılacak mekanda önceden test yapmak, gün ışığının hangi saatte hangi açıdan geldiğini belirlemektir.